De RB Podcast
Luister naar De RB Podcast, hét toegangsbewijs tot de wereld van Het Register Belastingadviseurs, de grootste beroepsvereniging van fiscalisten die werken voor het MKB. Boordevol kennis, inzicht, gedeelde ervaring en actuele ontwikkelingen. Met elke twee weken een nieuwe aflevering waarin boeiende gasten, vaktechnische specials en live events elkaar afwisselen. Lichtvoetig en inhoudelijk tegelijk. Een luisternoodzaak voor elke fiscalist.
De RB Podcast
Fons Overwater over de impact van de suikertaks op consumenten en de staatskas
Per 1 januari 2024 is hij aangescherpt: de Suikertaks. Met als doel de consumptie van suikerhoudende dranken te verminderen om zo overgewicht en andere gezondheidsproblemen tegen te gaan. Oftewel: mensen aanzetten tot ‘gezondere keuzes’. Volgens een recent Brits onderzoek – daar is deze belasting op suiker al langer van kracht – werkt zo’n fiscale maatregel weldegelijk. Vorig jaar maakten we met Fons Overwater, oud-voorzitter van het Register Belastingadviseur, een RB Podcast over het plan om de omzetbelasting op groente en fruit van 9% naar nul te brengen. Dit als stimulans om gezonder te gaan eten. Fons was een warm voorstander, maar dat plan haalde het uiteindelijk niet. Dus is er alle reden om ook de Suikertaks met Fons onder de loep te nemen. In gesprek met Sylvester Schenk, de directeur fiscale zaken van het RB en de vaste host van de RB Podcast.
We leven nu ondertussen wel in een wereld met milieuvervuiling, milieudoelstellingen, gezondheids Ik ben deze zomer in Zweden geweest in Duitsland, denemarken, frankrijk, overal zie je dus de zwaarlijvigheid gewoon veel hoger zijn dan jaren geleden. Het is een explosie gewoon, en daar moet wel iets aan gedaan worden. En met alleen ge en verboden Per land kom je daar zeker niet mee uit de voeten, want dan loop je Brussel voor de voeten. Maar fiscale maatregelen, die zijn wat makkelijker te nemen, en zeker, als we dat in Europees verband gaan doen, bij veel Met name verbruiksbelastingen, als je daar rekening gaat houden, met gedragstoestellingen, en dat doen we al met auto's, we doen het met energie, we doen het al gedeeltelijk ook met voedsel en drank En alcohol, tabak, noem maar op, als je daar met z'n allen wat meer aan zou besteden.
Speaker 2:Dan heb je dus wel heel veel meer incentives voor een gezond leven. Woorden vol kennis, inzicht, gedeelde ervaring en actuele ontwikkelingen, met elke week een nieuwe aflevering Als fiscaal eikpunt in een permanent veranderende wereld. Fijn, dat je luistert. Per 1 januari 2024 is hij aangescherpt De suikertaks Met als doel, de consumptie van suikerhoudende dranken te verminderen, om zo overgewicht en andere gezondheidsproblemen tegen te gaan, oftewel mensen aanzetten tot gezondere keuzes.
Speaker 2:Volgens een recent Brits onderzoek daar is deze belasting op suiker al langer van kracht. Werkt zo'n fiscale maatregel wel degelijk? Vorig jaar maakten we met Fonds Over Water, oud-voorzitter van de tegisterbelastingadviseurs, een RB-podcast over het plan, om de omzetbelasting op groente en fruit van 9% naar 0% te brengen, dit als stimulans, om gezonder te gaan eten. Fons was een warm voorstander, maar dat plan haalde het uiteindelijk niet, dus is er al een reden, om ook de suikertaks met Fons onder de loep te nemen, in gesprek met Sylvester Schenk, de directeur fiscale zaken van het RB en de vaste host van de NB-podcast. Fons Silvester, van harte welkom in de NB-podcast, wat leuk. Dankjewel, zeker, dat je er weer bent. Ja, vind ik ook hartstikke leuk, ja, super.
Speaker 3:Ja, fons, terug op het oude hok. Dat is altijd leuk, en we gaan het hebben. Over de suikertaks, dan moet ik denken aan frisdranken. Maar je kunt natuurlijk ook denken Maar die suikertax is bedoeld, om mensen aan te zetten tot gezondere keuzes. Misschien wat paternalistisch, maar vooruit, misschien heiligt het doel de middelen. Hoe kijk jij als fiscalist naar de rol van belastingheffing bij het beïnvloeden van consumentengedrag, en waar ligt volgens jou de grens van, wat de overheid hierin kan en mag doen?
Speaker 1:Ja, maar daar wil ik toch in de eerste plaats even wat dingen recht zetten, want de suikertaks, zoals die in de volksmond heet, is eigenlijk een verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken En is zeker niet bedoeld, om de volksgezondheid te stimuleren. Het was gewoon bedoeld als maatregel, om de overheidskast te spekken.
Speaker 1:Gewoon de budgetaire functie, en vanaf 1 januari jongsleden is daar een hele kleine verandering in gekomen In de zin van het is nog steeds een flat tax. Dus ongeacht de hoeveelheid suiker, die er in een frisdrank of alcoholvrije drank zit, het tarief is hetzelfde. Het gaat gewoon per liter of per hectoliter. Ja, per liter en hectoliter. Je kan alles terugrekenen naar liters. Dat is het makkelijkste, denk ik. Maar de enige verandering, die 1 januari ons leden is opgetreden, is, dat mineraalwater is vereigsteld van deze verbruiksbelasting.
Speaker 3:Hoe zit het dan met de light varianten?
Speaker 1:Die vallen ook gewoon onder frisdanken. Of suiker of geen suiker maakt allemaal niet uit, alle frisdranken vallen eronder. Om precies te zijn, ik heb het even op een rijtje gezet Frisdrank, sappen en alcoholvrij bier. En onder sappen vallen dus ook bijvoorbeeld zaken als havenmelk, en daar is vorig jaar natuurlijk heel veel commotie over geweest, dat Er is vorig jaar natuurlijk heel veel commotie over geweest, dat de prijs van havenmelk Of nee, de verbruiksbelasting van havenmelk ging ook omhoog, in strijd eigenlijk met Nou, ja, zeg maar De huidige lifestyle, waarin het toch Nou, ja, ik wil niet zeggen woken is, maar in ieder geval goed is, om over te stappen Van dierlijke melk Naar plantaardige melken.
Speaker 3:De elite eiten niet makkelijk, fons. Ik bedoel havermelk wordt belast.
Speaker 2:De opera wordt belast.
Speaker 3:Boeken worden duren, kranten worden duren, inderdaad ja.
Speaker 2:We nemen dit op op Prinsjesdag, dus wie weet, wat er allemaal nog te wachten staat. Fons, jij gaf aan, dit was helemaal zo. Nou, het RIVM heeft al in 2020 een rapport laten doen verschijnen.
Speaker 1:Waarin de noodzaak, om de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken om te bouwen Naar een echte lifestyle belasting In de zin van dat je moet gaan kijken naar andere opties, om deze belasting te transformeren en te gebruiken voor volksgeschondheid. En dan kom ik even terug bij de eerste vraag, die Sylvester zojuist stelde, hoe je kijkt als fiscalist naar belastingmaatregelen, die het gedrag zouden moeten beïnvloeden. Ik denk dat, in de eerste plaats moet je dan klinkt een groot woord, maar je moet dan toch even ook naar de grondwet kijken. De grondwet, ik heb het er nog even bijgepakt artikel 22 lid 1. Het is maar, dat u het weet. Het is maar, dat u het weet. Inderdaad, we zijn veel juristen onder elkaar, en in 22 lid 1 staat letterlijk de overheid treft maatregelen ter bevordering van de volksgezondheid.
Speaker 3:Punt uit. Ik weet niet, of ze toen suikertaks in gedachten hadden, of was dat niet meer in kwestie van openbare toiletten, riolen en vaccinaties?
Speaker 1:Speelt zeker een rol, maar de volksgezondheid is wel degelijk in gedingen. Datzelfde RIVM in 2020. Die gaf een heel exposé over de situatie van toen, en die is sindsdien alleen maar slechter geworden. Ook in 2020 was het al zo, dat meer dan de helft van de volwassen mensen leidt aan overwicht of obesitas. 13% van de kinderen leidt nu al aan obesitas. De gezondheidsgevolgen van zwaarlijvigheid en obesitas, overgewicht zijn heel erg groot. Ik kan ze niet eens allemaal opnoemen, wat voor kwalen en ziektes je daarmee kunt krijgen, en dat loopt alleen al in. De schattingen lopen uit tussen de 3 en 6 miljard aan zorgkosten, die voortvloeit uit deze zeg, maar toch epidemie, ongeveer net zoveel als de schade van box 3.
Speaker 1:Exact, dus, als je dit probleem weet op te lossen, hoef je box 3 niet meer in te voeren.
Speaker 3:Oké, Nou is dat heel mooi van ons, dat je zegt, we gaan dit.
Speaker 1:Dat zijn dus de out of pocket kosten Voor de gezondheidszorg. Maar er zijn ook geen out of pocket kosten, het ziekteverzuim, wat dat met zich meebrengt, en het doktersbezoek et cetera. Dat is daarin allemaal nog niet eens meegenomen. Dus je praat over een groot vraagstuk in het kader van de volksgezondheid, en ja, de overheid is dus op grond van de grondwet verplicht, om daarvoor maatregelen te treffen. Nou, die maatregelen kunnen bestaan uit ge en verboden. Ik verbied, om bijvoorbeeld nog langer suiker in pasta te doen, pasta, saus, warmzaai en godszaam suiker in pasta, dat zou kunnen, dat doen ze overigens niet, dat mag ook, overigens niet van Brussel.
Speaker 1:Maar je kan ook gebieden Als je al zoetstof in pasta doet, dan moet dat een saccharine of een kunstzoetstof zijn. Dat kan je dan gebieden. Maar je kan natuurlijk ook fiscale maatregelen nemen, incentives, positief en negatief, om het voedingspatroon als overheid naar je hand te zetten Ten gunste van de volksgezondheid. En dat heeft natuurlijk helemaal niets met betutteling te maken, wat nogal eens wordt geroepen in de media. Maar ja, als het gaat over fiscaliteit en incentives, kun je zeggen van nou, gezonde voeding naar nul Verse groenten en fruit En nou ja, ongezonde voeding, waaronder suikerhoudende spulletjes, naar het algemene btw-tief.
Speaker 3:Ja, dat is een heel nobel streven. Ik blijf het paternalistisch vinden, maar goed, dat kan. Nou is het verveilende van dit soort belastingenfonds, dat, als ze fantastisch werken, dat de beoogde opbrengst uiteindelijk nul is. En destijds Bolkestein, van wie we de laatste tijd over is weinig meer horen.
Speaker 1:ik dacht dat hij wel nog leefde?
Speaker 3:Ja, zeker, ik dacht dat ook Bij de invoering van de REB, de regulerende energiebelasting. Ik weet ook niet, of die nog bestaat, overigens, maar dat is ook weer wat. Anders. Toen stelde Bolkestein in de Tweede Kamer de mijns inzienste rechten vragen. Is het zo, dat, als deze belasting doet, wat hij moet doen en werkt, zoals hij idealiter zou werken, dat de opbrengst van deze belasting nul zal zijn? En als iedereen nou afziet volgens van cola met de regular variant, met gewoon suikerklontjes erin, en ook andere dingen doen, die niet gezond zijn of juist wel gezond zijn, de minister van Financiën met een enorm probleem voor de schatkist zit? Hetzelfde geldt natuurlijk, als we met z'n allen morgen besluiten, om te stoppen met bier drinken, alcohol drinken en roken.
Speaker 1:Ja, Nou ja, het antwoord op is vrij simpel. Daar houdt de wetgever ook rekening mee, want naast die kleine wijziging, die dan per e-endoir jongsleden is ingevoerd, heeft het demissionair kabinet in april vijf varianten aan de Tweede Kamer voorgelegd, waaruit ze kunnen kiezen, om de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken nog meer in te zetten voor gezondheidsdoeleinden, dus om een instrumentele belasting te maken. En die vijf varianten, die zijn voorgesteld, dat loopt van. We blijven alle frisdranken belasten, waaronder ook wederom mineraalwater Tot en met. We gaan alleen nog maar frisdranken belasten, waar toegevoegde echte suikers in zitten, en dan heb je tussen die extreme varianten 1 en 5.
Speaker 1:Daar zitten nog wat tussenvarianten, waarbij dan bijvoorbeeld zuivel wordt uitgezonderd, of dat mineraalwater opnieuw wordt uitgezonderd, of dat de frisdranken met kunstsoetstoffen, de light varianten, worden uitgezonden, ook varianten, waarbij vruchten, sappen, ook al zit daar heel veel suiker in, ook worden vrijgesteld. Dat zit allemaal in die vijf keuzeopties, en ja, ik weet niet precies, welke politieke partijen waarvoor gekozen hebben, maar ik vind in ieder geval, in het begegeerprogramma van het huidige kabinet Vind ik er helemaal niets meer over terug. Dus het is voor mij een bediening, wat daarmee gaat gebeuren.
Speaker 2:Op groente en fruit is het dus ook niet gelukt, want jij hebt jou vorig jaar, en als mensen dat terug willen luisteren, kan dat, je kan gewoon in je podcastplatform kan je dat gewoon terugvinden. Ik heb een warm pleidooi horen geven over van joh, het is toch heel verstandig, om dat te doen. Uiteindelijk heeft men feitelijk gezegd goed idee gaan we niet doen. En ik hoor jou eigenlijk nu zeggen van joh, nou, ik ben benieuwd.
Speaker 1:Ja, ik ben ook benieuwd. Benieuwd, laat ik zo zeggen. Het behoort zeker niet tot de aandachtspunten van de huidige participerende politieke partijen, om hier iets mee te doen. Dus ik verwacht er ook eigenlijk niet veel van.
Speaker 2:Een andere vraag, die ik zou hebben. Ik kan mij voorstellen, dat, wanneer je vindt, paternalistisch of niet, maar wanneer je vindt, dat zo'n heffing er moet komen, of we hebben een belasting op, dan hoor je ook vaak mensen zeggen Ja, dat is leuk, dat is prima, om te doen, maar dan moet het geld, wat daarmee binnenkomt, moet dan ook ten goede komen aan het doel van, bijvoorbeeld om obesitas tegen te gaan Of wat dan ook, en daar valt het dan. Dat gaat vaak niet lukken, zal ik maar zeggen Nee.
Speaker 1:Maar valt het dan? dat gaat vaak niet lukken, zal ik maar zeggen Nee. Maar dat hoeft op zich ook in dit geval denk ik niet. Ik denk wel, dat het een nobel streven is, om het te doen hoor. Maar ja, de overheid zegt eigenlijk van nou, ja, het geld, wat we binnen kregen Bij een flat tax voor een verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken, dat moet gewoon jaarlijks terugkeren, want de schatkist in punt uit. Daar gaan we algemene dingen mee doen.
Speaker 1:Maar op het moment, dat je die gedifferentieerde verbruiksbelasting krijgt, die getrapte als het ware, dan zie je dus in landen, die dat hebben ingevoerd, en in datzelfde RIVM-rapport van 2020. Werd toen al een analyse gemaakt van de situatie in het Verenigd Koninkrijk, frankrijk en Noorwegen, en dan lijken eigenlijk zo'n getrapte verbruiksbelasting afhankelijk van de hoeveelheid suiker, die in alcoholvrije tanken zit, het meest. Op die zitten we op de situatie in Engeland, althans het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen, en daar zie je dan, dat het gebruik van suiker in Noorwegen bijna tot de helft is geslonken En in het Verenigd Koninkrijk dat ongeveer met ongeveer een derde is geslonken. Nou, dat is een enorme gezondheidswinst, die zich vanzelf terugbetaalt In de multiplier Met als gevolg veel minder ziekte, veel minder arbeidsuitval, noem maar op. Dus ja, het zou leuk zijn als de meer opeens. Ook wordt aangewend voor het overige terugdingen van het gebruik van suiker.
Speaker 3:Op zich zou dat helemaal niet ondenkbaar zijn, want ik geloof, bij het laatste belastingplan zijn er een aantal belastingverhogingen doorgevoerd, die 30%-rekening, waar een punt achter werd gezet, en zo zijn er nog een paar dingen geweest, waarbij heel nadrukkelijk is aangegeven dit gaan we voor de studenten gebruiken, die tot de pechgeneratie behoren, en dit gaan we gebruiken, om de lonen in de zorg te verhogen. Dus het zou prima kunnen. Volgens welke variant heeft jouw voorkeur? Als ik je zo beluister, dan denk ik toch meer aan Noorwegen en Verenigd Koninkrijk.
Speaker 1:Ja, zeker, en wel om reden dat.
Speaker 1:Het heeft een dubbel effect. In de eerste plaats zul je zien, dat de echte suikerhoudende alcoholvrije dranken, waar heel veel suiker in zit, die zouden op grond van de zwaarste variant 27 cent per liter, dus dat valt eigenlijk nog wel mee toenemen, maar door die prijs, maar de suikervrije dranken, dus de zero's, werden dan goedkoper, en het verschil tussen die 27 cent per liter en de 9 cent, die de suikervrije dan goedkoper worden, dat maakt, dat het verschil tussen die twee dranken wel substantieler wordt, en dat heeft dan tot gevolg, dat mensen gezondere keuzes maken in de supermarkt, en dat heeft dan tot gevolg, dat mensen gezondere keuzes maken in de supermarkt. En een tweede reden is, dat de fabrikanten anticiperen op die staffels, die er zijn Bij die zwaardere varianten, waarbij hoe meer suiker erin zit, hoe meer verbruiksbelasting je verschuldigd bent, dat ze er dus ook voor gaan zorgen, dat er minder suiker in komt, zodat de producten goedkoper blijven. Dus het heeft een dubbel effect Bij de varianten, bij de fabrikanten, die er minder suiker in doen, en bij de consumenten, die gezondere keuzes maakt.
Speaker 3:Misschien moet je dan ook de accijns op wel alcohol houdende dranken meenemen. Ja, maar dat is een heel ander verhaal, want alcohol houdende dranken zitten al bijvoorbeeld in het hogere btw tarief, en de alcoholvrije dranken zitten nog steeds allemaal in het 9% tarief, maar is het niet zo, dat die accijns op bier veel hoger is dan?
Speaker 1:op cola Ja klopt Voor die alcoholvrije dranken valt ook alcoholvrij bier onder.
Speaker 3:Ik was pas geleden op bezoek bij de Alfa-brouwerij in Zuid-Limburg. Toen stelde iemand de domme vraag, of ze ook alcoholvrij bier maakt, en toen werd bijna walgend gezegd Wij zijn een bierbrouwerij, mevrouw, en wij maken hier geen limonade En fisca Zover.
Speaker 1:Volgens mij is het zo, dat bij alcoholvrij bier wordt eerst het bier gewoon gemaakt met alcohol, en daarna halen ze de alcohol eruit. Dus ja, dat is juist.
Speaker 3:Ja, dat is echt zo. Ja, je hebt een bukler van leden, collega.
Speaker 2:Jazeker, absoluut. En nog andere merken ook trouwens. Ik kan overigens het verhaal over bukler uitleggen, maar dat ga ik hier niet doen. Een bekende cabaretier ooit is uitgelegd. Dat gelooft ook niemand Het heeft eigenlijk wel veel geld gekost. Ja, in Nederland zeker, maar in het buitenland niet. Dat merk was met name in Amerika vrij fors, en daar heeft Joep geen invloed gehad. Gaan, we het vandaag niet over hebben. Nee, dat ben ik een beetje eens.
Speaker 1:Nog even terug naar het aspect van volksgezondheid. Ik weet niet, of jullie het weten, maar in Nederland consumeren we op dit moment gemiddeld per inwoner 40 kilo suiker per jaar. Dus dat is ongeveer 750 gram. Dat is bijna een heel pak per week, maar ik weet niet, hoe vaak Jij deed geen boodschappen, geloof ik, in de supermarkt.
Speaker 2:Ik ben niet degene, die de keuze is. Ik ben niet de baas op dat punt.
Speaker 1:Wij kopen dan gewoon wel één keer per jaar een pak suiker, en dat doen we dan in de rabarber en bij rode besjes, en dan houdt het zo'n beetje op Alphons, alsjeblieft, wil je dat?
Speaker 3:Dat is zo zelfs van smerig, want hoeveel suiker je er ook bij gooit, Het wordt, beter wordt het niet.
Speaker 1:Ik vind het wel lekker hoor.
Speaker 2:Gaan we nu een hele bevolkingsgroep die gek? is op rabarber gaan we nu wegzetten.
Speaker 1:Dat moeten we zeker niet doen.
Speaker 2:Overigens de grap is, wat jij zegt. Ik kan mij niet herinneren, dat hebben binnen zien overkomen. Maar dat komt natuurlijk, omdat de suikerhouding in de producten zelf zit.
Speaker 1:Alles van het proces voedt bijna suiker tegenwoordig.
Speaker 2:Net als room trouwens, en zout, en zout ja.
Speaker 3:Frans. je hoort vaak het verwijt, dat dit soort belastingen de lagere inkomens onevenredig zwaar zouden treffen. Dat heb je destijds ook gezien. Toen voedingsmiddelen in zijn algemeenheid wellicht zwaarder belasthouder geworden? misschien, als ze op een dag naar één algemeen tarief in de btw gaan? De Telegraaf Kopte toen met het woord boodschappen Tax. is het niet zo, dat je de gewone man toch ook nog een keer een flesje cola wilt gunnen, of wordt dat een exobiet dan te luxe als champagne en cognac?
Speaker 1:Ja, nou ja kijk, het vervelende is eigenlijk, dat, als je zeg, maar in een matrix gaat kijken naar het gebruik van suikerhoudende frisdranken, van suikerhoudende frisdranken, dan zie je dus, dat inderdaad Jan, met de gewone pet het cola-gebruik, even gechargeerd, stukken hoger ligt dan in de grachtengordel.
Speaker 3:Want die drinken havenmelk.
Speaker 1:Die drinken havenmelk inderdaad. Dus, dat een verhoging van de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken Met name ook, zelfs wanneer die vijfde variant wordt ingevoerd, of het algemeen die mensen gaat treffen, dat is eigenlijk wel duidelijk. Maar tegelijkertijd is het ook de bedoeling, dat die mensen getroffen worden En gezondere keuzes gaan maken.
Speaker 2:Je kunt ook zeggen, dat het effect, die enorme spread, die ontstaat tussen de gezondere variant en de minder gezonde variant, die zorgt er automatisch voor met mensen met een krappere beurs, dat ze voor die gezondere variant gaan kiezen.
Speaker 1:En als ze dat inderdaad consequent doen, zijn ze ook goedkoper uit uiteindelijk.
Speaker 3:Dat is precies wat ik bedoel Maar goed, dat zie je natuurlijk ook bij de tabaksvaccins. Er is een keihard verband tussen hoogte van het inkomen en het roken van tabak. Hoe minder je verdient, hoe meer je rookt, is een algemeenheid natuurlijk, en dat zou je hier ook kunnen hebben. Maar zou het dan niet voor de hand liggen, volgens dat, als we gaan kijken naar Maar zout je noemde net room, dat lijkt wat moeilijker, maar waarom niet?
Speaker 2:Je kunt hem ook omdraaien, je kunt ook zeggen, het is leuk, maar moeten we niet gewoon wat meer aandacht geven aan de mensen En hen proberen, sowieso tot gezonde gedrag te komen? Heb je daar fiscaliteit voor nodig? Dat vind ik me wel af te vragen.
Speaker 3:Er is geen probleem, dat niet opgelost kan worden met een nieuwe belasting. Dat heb ik inmiddels geleerd?
Speaker 2:Dat mag ik denken, maar het is zo dweilen met de kraan open, toch.
Speaker 1:Het is dweilen met de kraan open Tot op zekere hoogte, maar elk procent gezondheidswinst is er één. Dus ik ben het met je eens, het zal het probleem niet oplossen. Ik heb in de aanloop naar deze podcast ook neergekeken, hoe het zat met tabaksaccins. En ja, pas bij pakjes van 60 euro zal iedereen zo'n beetje wel stoppen 60 euro.
Speaker 3:We zijn aardig op weg. Ik bedoel, ik rook niet, dus dan weet je niet, wat een pakje sigaret of sjek kost, maar ik begrijp dat. een pakje sjek zit inmiddels dik boven de 20 euro.
Speaker 1:Ja, zeker. Per 1 april jongsleden is de debaksexeins wederom gestegen. Een pakje sigaret van 20 stuks is 95 cent duurder geworden En kost nu gemiddeld ruim rond de 11 euro per pakje. En een pakje cheque van 50 gram is 24 euro. Ik kan nog wel herinneren, dat dat 3,85 gulden was.
Speaker 2:Ja, ik kan dat ook nog herinneren, het is enorm. Maar goed, ik vind het wel interessant, dat jij zegt, van Ik ben benieuwd, waar dat vandaan komt, dat uiteindelijk de grens bij 60, dat we er dan allemaal mee stoppen. Waar zie je dat?
Speaker 1:op Statistiek, en men kijkt gewoon ook afgelopen accijnsverhoging, waarbij een pakje sigaretten van 20 met 95 cent duurder werd. 10% van de rokers is op grond daarvan gestopt. Dat kun je extrapoleren. Waar kom je dan op uit, als de laatste rokers van Nederland ook gestopt moeten zijn, en dan kom je uit op 60 euro Bijvoorbeeld. Australië is een mooi voorbeeld. Dat kost een pakje sigaretten van 20, ik geloof wel iets van 30 dollar, iets in die orde van grootte, en daar zie je dus ook, dat de hele volkstammen gaan dan stoppen met roken. En in Australië is het vrij lastig, om even anderhalf uur te rijden naar een buitenland, waar een pakje een stuk goedkoper is. Wat dan lastig?
Speaker 3:Ja, je zegt, dat het lastig is in Australië, maar wij wonen niet in Australië, wij, wat een lastige. Je zegt, dat het lastig is in Australië, maar wij wonen niet in Australië, wij wonen in Nederland, en wij wonen in de Europese Unie. Zelfs een bekend politica, caroline van der Plas, die gaf toe wat was het Duitse of Tsjechische?
Speaker 1:Tsjechische.
Speaker 3:Wat vind je?
Speaker 1:daarvan. Ik vond het als fiscalist wel leuk, om even deze discussie mee te maken. Ik weet niet, of de luisteraar het allemaal meegekregen.
Speaker 3:Even de situatie schetsen.
Speaker 1:De situatie is van 1 apeljoensleden is de tabaksgezins verhoogd, redelijk fors voor Nederlandse maatstaven, en dat heeft dan tot gevolg gehad, dat 10% van de rokers is gestopt. Dat heeft dan tot gevolg gehad, dat 10% van de rokers is gestopt En een onbekend deel is zijn sigaretten meer gaan kopen in Duitsland en België En ook Luxemburg. Als ze tevallig gaan komen, denk ik, en dat scheelt dus de staatskast 200 miljoen aan gedurfde accijns. Caroline, een verstokroker, vernam dat en zei nou, dan wil ik dat onmiddellijk Die verhoging van 1 op 1 miljoen steden wordt teruggedraaid, om die 200 miljoen weer te kunnen incasseren. Nou, toen kreeg ze ik denk, wel heel zorgmiddelend Nederland over zich heen, en ze werd ook uitgemaakt van Carolien van der Peuk en dat soort dingen, en al memes werden er van gemaakt.
Speaker 1:Maar de grap is kijk de tabakzaakseins. Die bestaat nu 101 jaar, en de eerste 70 jaar van het bestaan van die tabakzaakseins was de tabakzaaksein eigenlijk alleen maar bedoeld, om de staatskast te spekken. Niks meer, niks minder, maar pas sinds jaren 80 is de tabaksaccins ook inzet geweest, om een lifestyle belasting te worden, een negatieve incentive. En sinds de jaren 80 is de tabaksaccins ook enorm gestegen En heeft ook geleid tot fors meer belastinginkomsten, maar tegelijkertijd ook steeds meer mensen, die zijn, gaan stoppen Die twee invalshoeken van hoe ga je om met accijns? Is dat alleen maar, om de overheid staatskas te spekken, of is dat een instrument ter bevordering van de gezondheid, de volksgezondheid?
Speaker 1:Die vind je terug in die discussie met Caroline van der Plas. Caroline van der Plas keek gewoon van nou, ik kijk naar de begroting, ik zie 200 miljoen mislopen, hup, terugdraaien die handel, terwijl de mensen, die zitten op de lifestylebelasting, die zeggen, van nou, eindelijk doet de belasting, wat het wil, namelijk er stoppen mensen. En dan wil je dat terugdraaien. Het is toch de omgekeerde wereld. Ik snap ze allebei hoor. Maar het is politiek, je moet een keuze maken. Wil je tabakvaccins inzet voor een lifestyle belasting maken, of zie je het alleen maar als iets, om de staatskast te?
Speaker 3:vullen. Het is natuurlijk een hele oude discussie. Ik weet niet, koos, of de luisteraars dat ook thuis met jou geweldige cameraatjes kunnen zien, maar wij zitten hier in de ruimte met een heleboel oude belastingzegels.
Speaker 2:Zeker, dat kunnen ze niet zien.
Speaker 3:En hier aan de muur hangen twee posters, waarin aan de ene kant links onderfonds volgens mij komen ze nog uit jouw koker wordt geprotesteerd tegen de suikeraccents Met als wervende slagzin zonder accents zou de prijs van 1 pond suiker 13,5 cent goedkoper zijn. En rechtsonder daar hangt een zegel, die pleit voor de anti-tabaksbelasting. Het is niet van vandaag of gisteren.
Speaker 1:Nee, zeker niet. Het zijn hartstikke leuke voorbeelden van de discrepantie tussen een overheid, die geld nodig heeft, om zijn algemene middelen te kunnen funden, en zeg maar de belastingen als inzet maken, om gedrag te beïnvloeden.
Speaker 2:Overigens, ook daar hebben we een prachtige podcast met Fons over gemaakt, over de zegels, de belastingzegels Zeker. Daar is een speciale tentoonstelling in het Belasting en Douanemuseum geweest, of nog steeds, nog steeds.
Speaker 3:Maar wat is jouw persoonlijke keuze? Volgens 200 miljoen euro is een hoop geld. Kunnen we bier verkopen, zou mijn vader zeggen. Je kunt er ook een heleboel maaltijden verkopen voor hongerige kindjes, die smorgens naar school komen. Ik begrijp, dat de gratis schoolmaaltijden wel gered zijn. Tegelijkertijd, als een x-percentage stopt met roken, red je ook een heleboel levens. Loonkanker is een erg onaangename manier, om dood te gaan.
Speaker 1:Nou ja, kijk de Caroline van de Plasters, die eigenlijk alleen maar even kijken naar de overheidbegroting. Die kijkt natuurlijk vooral naar de korte termijn, want volgend jaar of eigenlijk dit jaar al loop je gewoon een evenredig deel van 200 miljoen missen, en dat komt ieder jaar terug. Maar als je voor de lange termijn kijkt, dan zie je, dat die 200 miljoen eigenlijk een investering is in gezondheid, waardoor heel Nederland een gezonder land wordt en een hogere productiviteit heeft En minder zorgkosten hoeft op de hoesten.
Speaker 3:Ja goed, ik denk, dat we zo'n beetje moeten gaan afronden. Ik heb nog één vraag, fons hoe ziet jouw ideale wereld in deze eruit? En dan mag je meteen losgaan met 0% voor groente en fruit.
Speaker 1:Nou, ik heb in mijn fiscale leven heel lang gezeten op de lijn van belastingen moeten zo eenvoudig mogelijk zijn. Dus eenvoud is toef en is key. Maar daarbij ben ik in mijn werkzaamheid iets te gemakkelijk voorbij gegaan aan gedragsbeïnvloeding, want vaak gaat complexiteit samen met gedragsbeïnvloeding, als het gaat om althans de inzet van belastingen, als het gaat om althans de inzet van belastingen. Maar ja, we leven nu ondertussen wel in een wereld met milieuvervuiling, milieudoelstellingen, gezondheids Ik ben deze zomer in Zweden geweest, in Duitsland, denemarken, frankrijk, overal zie je dus de zwaarlijvigheid gewoon veel hoger zijn dan jaren geleden. Het is een explosie, gewoon. Ja, en daar moet wel iets aan gedaan worden.
Speaker 1:En met alleen ge en verboden Per land kom je daar zeker niet mee uit de voeten, want dan loop je Brussel voor de voeten. Maar fiscale maatregelen, die zijn wat makkelijker te nemen En zeker, als we dat in Europees verband gaan doen, te nemen, en zeker, als we dat in Europees verband gaan doen, bij alle, bij veel, met name verbruiksbelastingen, als je daar rekening gaat houden met gedragstoestellingen, en dat doen we al met auto's, we doen het met energie, we doen het al gedeeltelijk ook met voedsel en drank, alcohol, tabak, noem maar op. Als je daar met z'n allen wat meer aan zou besteden. Dan heb je dus wel heel veel meer incentives voor een gezond leven En ook een mooier milieu, een beter milieu.
Speaker 3:Maar de prijs, die dat kost, ingewikkelde wetgeving en ook fraude. dat heb je nou gezien bij sigaretten, dat er steeds meer niet-veracteinsde sigaretten op de markt komen, dat ben je bereid, om op de koop toe te nemen.
Speaker 1:Dat gaan we wel bestrijden, maar daarom is het ook het beste, dat je dat in het Europese verband aanpakt. En het hoeft niet van vandaag naar morgen, want dit soort zaken duurt natuurlijk lang, maar ook in Duitsland en in Frankrijk zal vroeg of laat wel de tabaksassins omhoog gaan.
Speaker 3:Het zou natuurlijk helpen, als je het aantal belastingplichtigen weet te beperken. Dus de fabrikant en niet de consument.
Speaker 1:Hetzelfde geldt voor iets als de vleestaks bijvoorbeeld. Dat is ook een gezondheidsvraagstuk, omdat de mensen te veel vlees eten, naar de smaak van de schijf aan vijf, maar het is vooral ook slecht voor het milieu. Nou, het heeft een haar gescheeld. Of in Duitsland was er een vleestaks geweest, in Denemarken gaat die er komen, belgië is er ook mee bezig. Ik denk dat ja, geef ik nog vijf of tien jaar, en of de btw op vlees is naar 21% algemeen tarieven gaan, of er komt een vleestaks of een slachtaks of iets van die naart. En ja, als de huidige policymakers slim zijn, dan zeggen ze van nou, dat gaan we nu alvast invoeren, en de meeropbrengst gaan we in één keer allemaal terug sluizen naar de veeboeren, om zeg maar hun transitie door te maken.
Speaker 3:Ja, maar ik denk, dat dit soort zaken alleen maar in Europees verband kan plaatsvinden. Ik bedoel, je hebt het gezien in Zweden en Denemarken, waar ze aan de andere kant van het water hun boodschappen gingen doen, en als je de Nederlandse slagers slijters en noem maar op kapot wilt maken, zul je deze maatregel alleen in Nederland moeten invoeren.
Speaker 1:Ja, lie heeft de grootste vleesafnemers van Nederland ook, maar goed, nogmaals, in Duitsland zijn ze al veel verder. Het heeft gezeten op de liberalen in de huidige regering, die met een minderheidsdeelname toch de vleestaks in Duitsland hebben weten te blokkeren, maar ik weet niet, hoe de FDU er verder over nadenkt.
Speaker 2:Ik heb het idee, dat die discussie nog even gaat door Dat denk ik ook Ook in Nederland en in Duitsland.
Speaker 2:Zonder overigens ooit te zijn. Weggeweest heb ik het idee. Ik wil jou wederom, fons, geweldig danken voor jouw inkijkje in, hoe fiscaliteit en gezondheid hand in hand kunnen gaan, want dat is uiteindelijk, waar je het over gehad hebt vandaag. Dank je wel, graag gedaan. Dit was meer voor vandaag. Namens Fonds Overwater en Sylvester Schenk. Bedankt voor het luisteren En heb je een aanleiding van deze podcast vragen? Aarzel dan niet, om contact op te nemen met het register Belastingadviseurs. Ze helpen je graag verder. En voor nu mijn naam is Koos Woltjes en tot de volgende RB-podcast, met elke twee weken een nieuwe aflevering, boordevol kennis, inzicht, gedeelde ervaring en actuele ontwikkelingen. Wil je geen enkele RB-podcast missen? Abonneer je dan via de podcastplatforms Spotify, apple Podcasts of Google Podcasts Of kijk op de website van het Register.
Speaker 3:Belastingadviseurs.
.jpg)